[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Więziono i mordowano dzieci w takich więzieniach jak Pawiak w Warszawie,
Montelupich w Krakowie, Zamek w Lublinie, Rotunda Zamojska, w więzieniu w
Mysłowicach, w Poznaniu przy ulicy Młyńskiej i Forcie VII, w Toruniu w
Forcie VII. Oto garść udokumentowanych informacji opartych na zeznaniach
świadków i zródłach niemieckich: Więzienie w Mysłowicach (Ersatz-Polizei-
Gefangnis in Myslovitz) powstało w lipcu 1940, a zlikwidowane zostało 26
stycznia 1945 roku. W więzieniu przebywało wiele dzieci, zwłaszcza po
przeprowadzeniu 11 i 12 sierpnia 1943 roku na Zląsku akcji Oderberg,
której celem była eksterminacja całych rodzin polskich.
54
Liczbę dzieci aresztowanych w tej akcji, wysłanych do Mysłowic, a
następnie wywiezionych do Potulic określa się na ok. 200. Były to
dzieci w wieku od kilku miesięcy do dwóch lat. Osoby dorosłe i dzieci
powyżej 16 lat, aresztowane w akcji Oderberg, zostały skierowane do
obozów koncentracyjnych, a dzieci młodsze do obozu przy ulicy
Przemysłowej w Aodzi. Z Mysłowic do obozu w Aodzi skierowano 73 dzieci w
jednym tylko transporcie. Ogółem przez więzienie obóz w Mysłowicach
przeszło ok. 20 000 więzniów, z czego zginęło ok. 90%. Duży odsetek
stanowiły dzieci68.
Więzienie śledcze w Zamościu, tzw. Rotunda Zamojska, było jednym z wielu
miejsc martyrologii dzieci polskich. Od pazdziernika 1939 do czerwca 1940
roku było to miejsce masowych mordów głównie inteligencji polskiej.
Następnie, do zimy 1943 roku, więzienie to pełniło rolę obozu
przesiedleńczego dla wysiedlonej ludności Zamojszczyzny, w końcowym
natomiast okresie okupacji było to więzienie śledcze. Ogółem przez
Rotundę Zamojską przeszło ok. 50 000 więzniów, w tym ok. 10% stanowiły
dzieci. W więzieniu dokonywano masowych egzekucji na dzieciach.
Rozstrzelano np. 36 harcerzy, grupę przywiezionych dwoma samochodami
chłopców w mundurkach szkolnych. W czasie prowadzenia na egzekucję
śpiewali hymn Jeszcze Polska nie zginęła..."
W więzieniu krakowskim na Montelupich, przez które ogółem przeszło ponad
20 000 osób, była specjalna cela dla dzieci do lat 10 (przeciętnie
więziono w niej ok. 70), skąd były one wysyłane do różnych obozów
koncentracyjnych i rozstrzeliwane.
W więzieniu w Forcie VII w Toruniu rozstrzelano wiosną 1942 roku 30
harcerzy w wieku 13 16 lat. W Forcie VII w Poznaniu przebywały
nawet 3-letnie dzieci.
Na Pawiaku w Warszawie również więziono dzieci. Około 30 urodziło się w
celach więziennych. Były tu dzieci aresztowane wraz z całymi rodzinami,
dzieci aresztowane zamiast rodziców oraz dzieci aresztowane za
działalność w tzw. małym sabotażu. Ich losy były różne. Wywożono je do
obozów w Oświęcimiu, na Majdanku, do Ravensbriick. Nielicznym jedynie
udało się wyjść na wolność. Znany jest fakt przywiezienia w charakterze
zakładniczek dwóch dziewczynek w wieku 8 i 10 lat. W roku 1943
przywieziono w zastępstwie rodziców półrocznego chłopca, który miał na
imię Januszek. Niemowlę to traktowano jako więznia, chłopiec figurował we
wszystkich kartotekach. Dzieci i młodzież więzione były również w
więzieniach sądowych. Dzieci młodsze umieszczano czasami w więzieniach
dla nieletnich, przeznaczonych dla ludności niemieckiej i tzw. ras
pokrewnych. Chodzi tu głównie o uznane za rasowo wartościowe" dzieci,
które w myśl prawa niemieckiego dopuściły się przestępstwa. Hitlerowskie
zakłady karne, w których więziono m. in. polską młodzież, znajdowały się
w Nowogardzie, Sztumie, Dzierżoniowie, Wołowie, Grudziądzu, Lubawie dla
chłopców oraz w Olsztynie i Malborku dla dziewcząte9.
Badania zbrodni dokonywanych na dzieciach w więzieniach nie są dotąd
55
zakończone. Odkrywane są coraz to nowe fakty i ustalane straty
najmłodszego pokolenia, zaistniałe na skutek eksterminacji i zbrodni
niemieckich okupantów.
;
9. DZIECI W OBOZACH KONCENTRACYJNYCH I OZRODKACH ZAGAADY
Obozy hitlerowskie były miejscem eksterminacji i ludobójstwa. Niewolnicza
praca i tragiczne warunki egzystencji w obozach służyły wyniszczeniu
więzniów. Ich przeciętne wyżywienie przy ciężkiej 10 12-godzin-nej pracy
zawierało 700 1000 kalorii dziennie. Stosowano system wyrafinowanych i
okrutnych kar za najdrobniejsze przewinienia, dokonywano masowych
egzekucji.
Obozy koncentracyjne i ośrodki zagłady odgrywały podstawową rolę w
systemie obozów hitlerowskich. Były to obozy stopniowej bądz
natychmiastowej zagłady więzniów. Pochłonęły one najwięcej ofiar. Dzieci
mordowane były prawie we wszystkich obozach koncentracyjnych i ośrodkach
zagłady, w niektórych istniały zresztą specjalne oddziały dla nieletnich.
6 stycznia 1943 roku Heinrich Himmler wydał specjalny rozkaz, w którym
stwierdził, że rasowo bezwartościowych chłopców i dziewczęta należy
przekazywać jako uczniów do zakładów gospodarczych w obozach
koncentracyjnych" 70.
Rozkaz ten zawierał wyrok śmierci na setki tysięcy polskich dzieci. Do
obozów koncentracyjnych kierowano je bowiem nie do pracy, jak to celowo
fałszywie formułuje Himmler, lecz na zagładę. I tak też rozkaz ten był
realizowany.
Więzniowie małoletni byli osadzani w obozach koncentracyjnych głownię w
smą^bj, "L ^srtflmfttem. i de$Qtta.c.i>ą
zdarzały się fakty osadzania ich za współpracę z ruchem oporu, jako
zakładników za ojców lub starszych braci walczących w oddziałach
partyzanckich. Dzieci żydowskie wraz z rodzinami kierowano do obozów
koncentracyjnych na zagładę z racji pochodzenia. W obozach
koncentracyjnych przebywały również noworodki.
Władze obozowe pozbywały się dzieci szczególnie małych wszelkimi
możliwymi sposobami. Utrudniały one bowiem utrzymywanie normalnego rytmu
[ Pobierz całość w formacie PDF ]