Konopnicka.Maria. .Nowele,.wiersze

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Ucicha nareszcie w sali, a pan radca podnosi g�ow� od biurka, przy którym stoj�c czyta�
papier jakiS.
Jest to m�ody jeszcze, przystojny i okaza�y szatyn, którego niewielka �ysina niemal �e nie
szpeci wcale. Twarz ma mi�sist�, okr�g��, w�s rudawy, spojrzenie otwarte, jasne. Ubrany
z pewnym wykwintem, u szwajcarskich urz�dników niezwyk�ym. Szczególniej uderza Snie-
86
�ny gors u koszuli, na którym b�yszcz� drobne z�ote spinki. Podniós�szy g�ow� pan radca oczy
mru�y i znad z�otych okularów po obecnych patrzy. W tej chwili w�aSnie woxny drzwi zamy-
ka. Zdaje si�, �e ju� nikt wi�cej nie przyjdzie.
No, moi panowie odzywa si� pan radca przeci�gaj�c palcem t�ustej bia�ej r�ki pomi�-
dzy przyciasnym ko�nierzykiem a pe�n�, nieco nabrzmia�� szyj� no, moi panowie, mamy
dziS, jak wiecie, posiedzenie sekcji dobroczynnoSci w gminie. Czy tak?
Tak, tak! odzywa si� kilka g�osów w sali.
A wi�c. moi panowie dodaje radca zapuszczaj�c palec mi�dzy ko�nierzyk a kark k�a-
d�cy si� na nim fa�d� t�ustej skóry a wi�c mo�emy zaczyna�!
Tak, tak! odzywaj� si� ponownie g�osy. Ale pan radca, Swie�y urz�dnik z wyborów,
nie lubi traci� sposobnoSci do ma�ych przemówie�, które by gruntowa�y popularnoS� jego.
Chrz�ka tedy i opar�szy obie d�onie na pulpicie swego biurka, tak rzecze:
Wiadomo panom, jak opieku�cze s� ustawy gminy. Wiadomo panom, �e gmina nie do-
zwala cierpie� n�dzy �adnemu z cz�onków swoich. Ociera �zy, odziewa nagich, karmi g�od-
nych, bezdomnym daje dach nad g�ow�, s�abych wspiera.
Tu czuj�c, �e mu si� ten frazes uda�, robi krótk�, lecz znacz�c� pauz�. Obejmuje potem
oczyma obecnych i tak mówi dalej:
Ustawy gminy s� ustawami chrzeScija�skiego mi�osierdzia, s� one nie tylko nasz� zdo-
bycz� cywilizacyjn�, ale nasz� chlub�. Tak jest, panowie, one s� nasz� chlub�! Wiadomo pa-
nom, �e m�odoS� nie trwa, si�y opuszczaj�, choroba i bieda �amie. Jest to powszechne prawo,
któremu ulega Swiatca�y. Ale nasza gmina podejmuje walk� z tym prawem. W jaki sposób?
W bardzo prosty: przygarnia tych, których skrzywdzi�o �ycie, przygarnia n�dzarzy i wydzie-
dziczonych, przygarnia kaleki i niemocne starce!
Tu pan radca dziwi si�, ze mu tak dobrze idzie, i znów robi pauz�. �al mu po prostu, �e
s�ucha go tak ma�a garstka ludzi. Taka mowa, wypowiedziana na jakimkolwiek du�ym zebra-
niu, zrobi�aby mu imi�. Zaczem z wysoka rzuca okiem na sal� i tak ko�czy:
Tak jest, moi panowie! Gmina przygarnia ich i godz�c rozumn� rachub� z porywami
serca mówi: starzec ten, n�dzarz ten, ten kaleka nie mo�e ju� wy�y� ze swej pracy. Owszem,
nie mo�e ju� pracowa�. Nie ma on rodziny, która by go �ywi� mog�a, lub te� ma rodzin�
biedn�, której praca ledwo starczy, by g�odu nie zazna�. Mam�e go puSci�, by si� w�óczy� po
drogach jako wstr�tny �ebrak ? Nigdy!
Potrz�sa g�ow� energicznie i podnosz�c g�os mówi:
Woxny, wprowadx kandydata!
Woxny przechodzi szerokim krokiem sal� i znika we drzwiach bocznych do ma�ej komórki,
s�u��cej niekiedy za koz�, wiod�cych; mi�dzy zebranymi szerz� si� pó�g�oSne szmery, a pan
radca stoi z podniesion� r�k�, �eby nie wychodzi� z pozy. Up�ywa krótka chwila. Nagle
w drzwiach bocznych ukazuje si� naprzód g�owa, dygoc�ca na cienkiej, wychud�ej szyi, potem
kolana ku przodowi zgi�te, potem stopy resztk� obuwia ozute, potem r�ce zgrabia�e i dr��ce,
które si� uszaków drzwi6 z obu stron chwytaj�, �eby dopomóc nogom przez próg, a wreszcie
grzbiet w pa��k zgi�ty. Jest to Kuntz Wunderli, stary tragarz, którego wszyscy znaj�.
W sali zapanowywa szmer g�oSniejszy nieco.
To kandydat?... Na mi�osierdzie boskie, có� to za kandydat? Któ� to-wexmie do siebie
takiego trupa? Co za pomoc z tego komu? Co za wyr�ka? No, no! Ciekawa rzecz, co te�
gmina da� mySli za wzi�cie tego próchna! A to� to skóra i koSci! Nic wi�cej!
87
Niezadowolenie si� wzmaga. S� tacy, którzy od razu si�gaj� po czapki i od balasków od-
chodz�.
Ale pan radca na szmery te nie zwa�a i zaledwie Kuntz Wunderli ukaza� si� we drzwiach,
tak mow� sw� ko�czy:
Tak jest, moi panowie! Pi�kne nasze ustawy wygna�y z ziemi naszej �ebranin�, a wpro-
wadzi�y do niej mi�osierdzie. Nie ma ju� opuszczonych! Nie ma ju� n�dzarzy! Gmina jest ich
matk�, gmina jest ich �ywicielk�. Oto jest starzec niezdolny do pracy. Kto z panów chce go
wzi�� do siebie? Niejedn� pos�ug� mie� mo�na jeszcze z niego. Gmina nie wymaga, by jej
cz�onkowie czynili to darmo. Gmina gotowa jest, pod�ug ustaw swoich, przyczyni� si� do
utrzymania tego starca. Kandydacie, przybli� si�! Panowie, przypatrzcie si� kandydatowi!
Sk�oni� g�ow� i dobywszy fular, otar� nim czo�o. �atwo si� poci�, a w sali stawa�o si�
gor�co.
Tymczasem Kuntz Wunderli, popchni�ty nieco z ty�u przez woxnego, wydobywa si� szcz�-
Sliwie ze drzwi i przy progu staje. Pe�ne Swiat�o, z otwartego na obszern� ��k� okna, pada teraz
na jego zgarbion� i zn�dznia�� posta�. Stoi tak przez chwil�, mn�c w r�ku stary pilSniowy ka-
pelusz, a chude kolana dr�� mu coraz silniej. Jest wzruszony. Nagle prostuje si�, podnosi g�ow�
i z uSmiechem na obecnych patrzy. USmiech ma zach�caj�cy, weso�y prawie. Kuntz Wunderli
nie wie, kto b�dzie panem jego. USmiecha si� tedy do wszystkich i raxno mruga oczyma. Oczy
te s� zimne, os�upia�e i stroskane. Stary Kuntz usi�uje im wszak�e nada� filuterny, niemal lek-
komySlny wyraz. Gdy mu si� jedno zm�czy i staje w ciemnym swoim dole nieruchome, mar-
twe, mruga drugim, jak gdyby chcia� mówi�: Jeszczem ja mocny! O, i jaki mocny! Chleba
darmo nie zjem, pracowa� b�d�, ka�dej robocie poradz�. I-wody przynios�, i drew u�upi�, i kar-
tofli naskrobi�, i izb� zamiot�... Du�� si�� mam jeszcze... du�� si��...
A gdy tak patrzy z wysi�kiem, stara jego g�owa coraz silniej trz�S� si� zaczyna, oczy nie-
ruchomiej� i zachodz� wielkimi �zami, a r�ce szukaj� podpory. Jedne tylko w�skie i zapad�e
usta uSmiechaj� si�, ci�gle si� uSmiechaj�, wtedy nawet, kiedy dwie �zy ci�kie i zimne tocz�
si� z wolna po zmi�tej i zbru�d�onej twarzy.
Ten, to ów zaczyna mu si� przygl�da�. Istotnie, stary wygl�da wcale jeszcze dobrze. DziS rano
ogoli� si� w�aSnie; woxny po�yczy� mu brzytwy. Le�y to w interesie gminy, �eby taki kandydat jak
najlepiej i jak najraxniej si� przedstawia�. Inaczej móg�by nie znalex� wcale amatora. Nie tylko
wi�c woxny po�yczy� mu brzytwy, ale starego kubraka i niebieskiej chustki na szyj�, które po li-
cytacji znów sobie odbierze. Stary Kuntz umie to ceni�. Wie on, jakie pobudki mia�a gmina w tak
�askawie udzielonej mu pomocy, i rad by przede wszystkim uwydatni� te pi�kne szczegó�y swoje-
go ubrania. Ale r�kawy kubraka s� na niego przyd�ugie; sam kubrak, zbyt obszerny, wisi na nim
raczej, ni�li go odziewa, a bujny, niebieski, bawe�niany fontax dziwnie si� sprzecza z jego wysch��,
pomarszczon� w tysi�ce szwów szyj�, któr� Kuntz to wyci�ga, to chowa, nie wiedz�c, jak lepiej [ Pobierz całość w formacie PDF ]

do ÂściÂągnięcia, ebook, pdf, download, pobieranie

Menu

Tematy